1) Inflacja w kwietniu 2024 roku wyniosła 2,4%, licząc rok do roku – wynika ze wstępnych danych Głównego Urzędu Statystycznego (GUS). Dołek inflacji za nami. Przywrócenie VAT zrobiło swoje i przełożyło się na wzrost cen żywności a co za tym idzie inflacji.
Ekonomiści prognozują, że druga połowa roku przyniesie jeszcze wyższą inflację, głównie za sprawą cen energii oraz usług.
2) Wakacje kredytowe: Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelę ustawy, która zakłada przedłużenie wakacji kredytowych także na 2024 r. Kredytobiorcy będą mogli skorzystać z możliwości wstrzymania opłacania raty kredytowej dwukrotnie w okresie od 1 czerwca do 31 sierpnia oraz dwukrotnie między 1 września a 31 grudnia. Z tego rozwiązania będą mogły skorzystać osoby, których rata przekroczy 30% dochodu gospodarstwa domowego (liczonego jako średnia za poprzednie 3 miesiące), albo osoby, które mają na utrzymaniu co najmniej troje dzieci w dniu złożenia wniosku. Ustawa niestety nie podaje dokładnych zasad obliczania dochodu do wakacji kredytowych. Wiadomo jednak, że bierze się pod uwagę dochód netto kredytobiorców. Przy składaniu wniosku w maju dochód uśrednia się z 3 poprzednich miesięcy: lutego, marca i kwietnia 2024 r. Niestety nie powstał kalkulator rządowy, który umożliwiłby sprawne obliczanie dochodu do tego celi. Wiadomo tylko, że w najbliższym czasie ma zostać umieszczony tego typu kalkulator na stronie Infor, choć nie będzie to oficjalne narzędzie. O konkretne informacje w zakresie obliczania wysokości dochodu netto należy wystąpić do banku, który udzielił kredytu. Każdy bank może stosować inne zasady, np. w kwestii uznawania premii. Przypomnę, że oświadczenia zawarte we wniosku składane są pod rygorem odpowiedzialności karnej.
Ponadto zawieszenie spłaty kredytu będzie przysługiwać wówczas, gdy wartość udzielonego kredytu nie będzie przekraczała 1,2 mln zł. Z wakacji kredytowych w tym roku będzie mogło maksymalnie skorzystać 562 tys. kredytobiorców.
1. NOWOŚĆ! BNP Paribas zwiększa dostępność kredytu hipotecznego i od 22 kwietnia otwiera się na klienta zewnętrznego! Do tej pory kredyt hipoteczny w BNP Paribas był dostępny tylko dla stałych klientów banku. Oferta jest bardzo atrakcyjna: oprocentowanie stałe na 5 lat z kontem, kartą kredytową, wpływami oraz ubezpieczeniem wyniesie 6,85%. Niestety zdolność liczona jest dość kiepsko jak dla klienta.
2. Co dalej z wiborem? Kiedy pojawi się wiron? Wciąż nie wiadomo nic nowego. Na jesieni cichutko wydłużony został okres przejścia ze stawek WIBOR na WIRON z 2025 r. na najpóźniej do końca 2027 r., na co banki oczywiście zacierają ręce i liczą zyski. Co gorsze okazuje się, że WIRON może wcale nie zastąpić WIBORU! Minister finansów Andrzej Domański poprosił o ponowny przegląd wskaźników, który potrwa około 3 miesiące. Jaki będzie wynik zobaczymy…
3. Ważne – pozytywne informacje dla frankowiczów! Po ponad 3 latach doczekaliśmy się tzw. dużej uchwały frankowej Sądu Najwyższego. Odpowiedziano w niej na szereg pytań przedłożonych jeszcze w 2021 roku przez I prezes SN Małgorzatę Manowską. Rozstrzygnięcia nie są zaskakujące i w dużej mierze potwierdzają linię orzeczniczą, która ukształtowała się w sądach. Niemniej teraz wyroki w sprawach frankowych powinny być bardziej przewidywalne, a same sprawy w sądach powinny trwać krócej.
Pojawił się długowyczekiwany projekt ustawy „Kredyt mieszkaniowy na start”, który jeszcze bardziej skomplikował wcześniejsze ustalenia. Zgodnie z nim:
Nie ma limitu ceny i limitu wkładu własnego!
Rodziny 2+3 zwolnione będą z obowiązku nieposiadania nieruchomości, ale (!!!) będą mieli 2 lata na sprzedaż pierwszej nieruchomości.
Wprowadzone zostało ograniczenie wieku do 35 lat tylko w przypadku singli; większe gospodarstwa bez limitu wiekowego.
Kredyt przeznaczony będzie również dla osób w nieformalnych związkach!
Program funkcjonował będzie do końca 2027 roku, a jego start planowany na drugą połowę 2024 roku.
Kredyt musi być zaciągnięty na co najmniej 15 lat.
Przez pierwszych 5 lat obowiązywać stałe oprocentowanie i formuła spłaty w postaci rat malejących.
Dopłaty będą realizowane TYLKO przez 5 lat.
Zmiana limitów dochodów netto (tabela poniżej).
*Gdy dochód przekracza ustalony limit – wysokość dopłaty do raty kredytu pomniejsza się o 50% kwoty tego przekroczenia.
**Dla kredytu konsumenckiego granica kwoty kredytu wynosi 100 tys. zł.
***Przekroczenie powierzchni spowoduje, że wysokości dopłaty będzie pomniejszana o 50 zł za każdy metr przekroczenia.
****Limity mogą zostać powiększone, gdy mieszkanie jest w mieście powyżej 300 000 mieszkańców.
Przy licznych ograniczeniach jest to oferta bardzo interesująca przede wszystkim dla większych rodzin. Im jednak mniejsza liczba członków rodziny, tym gorzej!
1. Główny Urząd Statystyczny poinformował, że inflacja w marcu roku wyniosła 1,9%. Eksperci spodziewali się wyniku na poziomie 2,2%. Tempo wzrostu cen jest najniższe od 2019 roku. Dla porównania, jeszcze rok temu – w marcu 2023 r. – inflacja wynosiła 16,1%. Niemniej specjaliści uważają, że ten odczyt będzie najniższym wynikiem w tym roku. W najbliższych miesiącach zobaczymy lekki wzrost, głównie przez koniec działań osłonowych. Czy w związku z osiągnięciem celu inflacyjnego NBP tj. 2,5% możemy liczyć na obniżkę stóp procentowych? Niestety ekonomiści nie spodziewają się zmian stóp procentowych ani w kwietniu ani w ciągu najbliższych miesięcy. Najbliższa decyzja RPP już w czwartek.
2. Rząd chce monitorować i ucywilizować rynek mieszkaniowy, który dziś w dużej mierze kręci się w oparciu o przeszacowane ceny ofertowe. W tym celu ma powstać centralna baza danych, w której gromadzone będą bieżące informacje o liczbie transakcji i cenach transakcyjnych na rynku mieszkaniowym. Baza cen transakcyjnych pokaże rzeczywistą sytuację, a nie zawyżone ceny!
3. VeloBank zmienia właściciela.
Spółka zależna Cerberus Capital Management podpisała przedwstępną umowę nabycia 100% akcji VeloBank – poinformował Bankowy Fundusz Gwarancyjny. Finalizacja transakcji spodziewana jest w połowie 2024 r. po uzyskaniu wszelkich zgód m.in. KNF i Komisji Eropejskiej . Przypomnę, ze VeloBank powstał w wyniku przymusowej restrukturyzacji Getin Noble Banku.
1. WAKACJE KREDYTOWE PO NOWEMU
We wtorek do Sejmu wpłynął projekt nowelizacji ustawy. Zgodnie z jego treścią:
z wakacji będzie można skorzystać w maju i czerwcu oraz przez dwa miesiące w drugim półroczu;
wakacje dostępne będą tylko dla kredytów złotówkowych zaciągniętych przed 1 lipca 2022 r.;
z wakacji będą mogli skorzystać kredytobiorcy, których rata przekroczy 30% dochodu gospodarstwa domowego (liczonego jako średnia za poprzednie 3 miesiące), albo jeśli kredytobiorca ma na utrzymaniu co najmniej 3 dzieci;
wartość kredytu nie może przekroczyć 1,2 mln złotych;
Zmiany szykują się również w Funduszu Wsparcia Kredytobiorców:
maksymalna pomoc została zwiększona z 2 do 3 tys. złotych;
wydłużono okres pomocy z 36 do 40 miesięcy;
możliwe rozłożenie spłaty na 200 rat (obecnie było na 144 raty);
łączna wartość pożyczki na spłatę zadłużenia 120 tys. złotych;
dla kredytobiorcy w trudnej sytuacji finansowej (również walutowych), u których rata przekracza
40%budżetu (było 50%);
jeżeli miesięczny dochód gospodarstwa, pomniejszony o kredyt, nie będzie przekraczał 2,5-krotności kryteriów z ustawy o pomocy społecznej.
Przepisy mają wejść w życie 1 maja 2024 r.
2. ZMIANY W SPRAWACH SĄDOWYCH FRANKOWICZÓW
Aby odkorkować sądy Resort Sprawiedliwości chce aby sprawy frankowe były rozpatrywane przez e-Sąd. Procedura toczyłaby się w sposób elektroniczny, co ułatwiałoby sądom procedowanie. Przypomnę, że na koniec 2023 roku znajdowało się ich w sądach ponad 178 tys. spraw frankowych.
3. STOPY PROCENTOWE
Na marcowym posiedzeniu RPP zdecydowała utrzymać stopy na aktualnym poziomie 5,75%. Jest to decyzja zgodna z oczekiwaniami.
1. Aktualnie dużo się dzieje w kredytach hipotecznych. Po raz pierwszy od kilku lat kredyt ze zmienną stopą jest tańszy niż ze stałą. W lutym średnia stawka oprocentowania produktów dla nowych klientów wynosiła:
– 7,60% dla kredytów z okresowo stałym oprocentowaniem,
– 8,39% dla kredytów ze zmienną stopą (przy WIBOR 3M i 6M 5,85 %).
Jest jednak jeden wyjątek na rynku! ING Bank Śląski jest jedyną instytucją na rynku, która ma teraz w swojej ofercie produkt bazujący na wskaźniku WIRON 1M Stopa Składana. W tym wypadku oprocentowanie kredytu hipotecznego ze zmienną stopą jest obecnie niższe niż stałe – oprocentowanie zmienne wynosi bowiem 6,94% (prowizja 0%), a stałe 7,08% (prowizja 0%).
2. Ponadto Biuro Informacji Kredytowej (BIK) poinformowało że mimo zakończenia programu Kredyt 2% w styczniu 2024 r., w porównaniu do stycznia 2023 r., banki i SKOK-i udzieliły więcej wszystkich rodzajów produktów kredytowych. Nastąpił wzrost kredytów mieszkaniowych o 304,9%, ratalnych o 115,4%, a gotówkowych o 14,7%. Wzrosła również wartość wszystkich udzielonych kredytów – w przypadku kredytów
mieszkaniowych aż o ponad 400%.
Według ekspertów, ożywienie kredytowe jest spowodowane rosnącymi cenami nieruchomości i większa dostępnością kredytów hipotecznych.
3. Podsumowanie Kredytu 2%
Ministerstwo Rozwoju i Technologii poinformowało, że udzielono ponad 60 tys. bezpiecznych kredytów na łączną kwotę ponad 24 mld (to jeszcze nie są ostateczne dane, gdyż umowy nadal są zawierane). Z tej kwoty obcokrajowcom oraz gospodarstwom domowym, w skład których jeden z kredytobiorców jest obcokrajowcem, a drugi np. Polakiem, wynosi prawie 1,3 mld zł.
1.Przedłuża się proces legislacyjny odnośnie wakacji kredytowych. Pojawił się wreszcie projekt ustawy, a w nim następujące istotne informacje:
zmianie uległy okresy, w których będzie można zawiesić ratę – w drugim kwartale 2024 będzie można zawiesić 2 raty, w każdym następnym po 1 racie;
maksymalna wartość kredytu to 1,2 mln (wcześniej było 2 mln);
wakacje kredytowe skierowane będą do kredytobiorców, którzy na ratę kredytową co miesiąc wydają 35% i więcej swojego domowego
budżetu.
Politycy zajmą się projektem we wtorek 20 lutego i wtedy zapadną finalne decyzje odnośnie jego.
2.Co dalej z „Mieszkaniem na start”, czyli nową wersją kredytu 2%?
Póki co, wiemy tylko tyle, że się opóźnia… Minister Rozwoju i Technologii Krzysztof Hetman poinformował, że program wejdzie w życie w tym roku, najpóźniej jesienią. Pierwotnie była mowa o pierwszej połowie roku, ewentualnie okolicach lipca. Aktualnie trwają konsultacje co do tego terminu.
3. Rada Polityki Pieniężnej na lutowym posiedzeniu zdecydowała się utrzymać stopy procentowe na dotychczasowym poziomie 5,75%. Decyzja jest zgodna z przewidywaniami większości ekonomistów oraz rynku. Prezes Narodowego Banku Polskiego Adam Glapiński na swojej czwartkowej konferencji stwierdził, że do końca roku stopy procentowe najprawdopodobniej nie zmienią się.
Czas na podsumowanie programu Bezpieczny Kredyt 2%!
Generalnie Bezpieczny Kredyt 2% okazał się super możliwością dla Klientów, którzy z niego skorzystali, ale równie dużym problemem dla aktualnego rządu. Wskazują na to następujące kwestie:
Na program poprzedni rząd przeznaczył w Rządowym Funduszu Mieszkaniowym 11,3 mld złotych, a zostało wykorzystane prawie 17 mld złotych. Aktualnie brakuje 5,6 mld złotych a umowy są wciąż zawierane!
Wstępnie ustawa przewidywała 10 tys. wniosków złożonych w 2023 roku, a zaciągniętych zostało oko 66,8 tys. kredytów.
Przekroczona została również przeciętna kwota udzielanych kredytów – miała wynieść około 320 tys. złotych, a wyniosła 405 tys. złotych.
Mimo, że program się zakończył, zainteresowanie kredytami hipotecznymi wciąż jest duże! Biuro Informacji Kredytowej podało, że wartość zapytań o kredyty mieszkaniowe w styczniu 2024 roku wzrosło aż o 92% w porównaniu do stycznia 2023 roku. Z kolei w porównaniu do grudnia 2023 roku liczba osób wnioskujących o kredyt mieszkaniowy spadła o 51,3%.
Jakie są przyczyny? Rok temu wysokie stopy procentowe powodowały brak popytu i zdolności, a styczniowy spadek to efekt końcówki bezpiecznego kredytu 2%. Niemniej BIK prognozuje dalszy wzrost akcji kredytowej w 2024 roku.
Z dobrych wiadomości dla potencjalnych kredytobiorców, istotne jest to, że coraz więcej banków uwzględnia świadczenie 800+ przy liczeniu zdolności kredytowej dla kredytów mieszkaniowych. Od stycznia takie praktyki zaczął też uskuteczniać bank Pekao S.A. Dodatkowo wzrost świadczenia z 500 na 800 zł to wzrost zdolności o około 30 tys.
Już wiemy, że ileś wniosków złożona w ramach programu Bezpieczny kredyt2% przekroczyła 100 tys. Pula środków wyczerpała się przed czasem, stąd wcześniejsze zakończenie programu.
Aktualnie Ministerstwo Rozwoju i Technologii pracuje nad nową odsłoną programu o nazwie „Mieszkanie na start”.Z dotychczas uzyskanych informacji na ten temat wiadomo, że nowy kredyt przeznaczony będzie wyłącznie do osób, które takiej pomocy potrzebują. W związku z tym zostanie wprowadzone kryterium dochodowe, które wyniesie następująco:
dla 1-osobowego gospodarstwa – 10 tys. zł brutto;
dla 2-osobowego gospodarstwa – 18 tys. zł brutto;
dla 3-osobowego gospodarstwa – 23 tys. zł brutto;
dla 4-osobowego gospodarstwa – 28 tys. zł brutto;
dla 5-osobowego gospodarstwa – 33 tys. zł brutto.
Dopłaty do rat kredytu mają obowiązywać przez 10 lat i będą zróżnicowane w zależności od wielkości gospodarstwa domowego. Limity dopłat wyniosą następująco:
dla 1-osobowego gospodarstwa – 200 tys. zł;
dla 2-osobowego gospodarstwa – 400 tys. zł;
dla 3-osobowego gospodarstwa – 450 tys. zł;
dla 4-osobowego gospodarstwa – 500 tys. zł;
dla 5-osobowego gospodarstwa – 600 tys. zł.
Dopłaty będą oprocentowane również w zależności od wielkości gospodarstwa i wyniosą następująco:
1,5% – dla 1 i 2-osobowych gospodarstw;
1% – dla 3-osobowych gospodarstw;
0,5% – dla 4-osobowych gospodarstw;
0% – dla 5-osobowych gospodarstw.
W praktyce oznaczać to będzie, że singiel kupujący kawalerkę za 350 tys., zł otrzyma maksymalnie 200 tys. zł kredytu oprocentowanego 1,5%, a reszta według aktualnie obowiązujących stóp procentowych.
Nowością będzie również możliwość zwolnienia rodziny 2+3 z obowiązku nieposiadania nieruchomości. Oznacza to, że w takim wypadku do programu będą mogły przystąpić rodziny 2+3 mające już jakąś nieruchomość.
Z kolei ograniczenie wiekowe (oferta dla klientów do 35 r. życia) obowiązywać będzie wyłącznie singli. Większe gospodarstwa nie będą miały limitu wiekowego.
Istotną zmianą będzie również fakt, że nowy program dostępny będzie również dla osób w nieformalnych związkach!
Program wystartuje w połowie roku z budżetem 500 mln na ten rok, więc trzeba będzie się śpieszyć, żeby się na niego załapać. Na ten rok planowane jest udzielenie ok. 50 tys. kredytów, przy czym dla porównania – w przypadku Bezpiecznego Kredytu 2% zostało złożonych ponad 100 tys. wniosków. Sam program dopłat zostanie rozłożony na 10 lat.
To dopiero propozycja resortu, która jest na etapie konsultacji z bankami i organizacjami społecznymi. Sam program wydaje się być bardziej skomplikowany niż Bezpieczny Kredyt 2%, ale w przypadku większych rodzin – znacznie korzystniejszy, a z kolei dla singli – gorszy.
Jak to wpłynie na rynek?
Sytuacja na polskim rynku mieszkaniowym zmienia się dynamicznie. Bezpieczny Kredyt napędził popyt, lecz jednocześnie sprawił, że zwiększyła się luka podażowa, która obecnie jest szacowana na około 2 mln lokali, co może się przełożyć na dalszy wzrost ich cen.
Dane Otodom wskazują, że w ciągu ostatnich 8 lat ceny mieszkań w Polsce na rynku pierwotnym wzrosły o ok. 95% (na rynku wtórnym o 87%). W nadchodzącym roku analitycy przewidują wzrost cen mieszkań w Polsce o 10-15%. Średnie ceny mieszkań w Lublinie w stanie deweloperskim w grudniu wynosiły 10263 zł za m2, co oznacza wzrost cen rzędu 11% rok do roku. W przypadku rynku wtórnego cena w 2023 roku za metr wyniosła 8337 zł i prognozuje się, że cena za m² na koniec 2024 roku wyniesie 8913 zł.
Dokładny wzrost cen w 2024 r. będzie zależeć od programu „Mieszkanie na start” i może okazać się stymulantem kolejnych wzrostów cen (bo spowoduje wysoki popyt w krótkim czasie), wysokości stóp procentowych, inflacji i ogólnej sytuacji rynkowej w Polsce.
Jedno jest pewne – w 2024 roku mieszkania nadal będą drożeć i w naszej ocenie będą one rosły mniej dynamicznie niż przez ostatnie 12 miesięcy, a w perspektywie roku wzrosną o około 8-10%.
Niestety Nowy Rok oznacza koniec Bezpiecznego Kredytu 2%. Banki od wczoraj wstrzymały przyjmowanie wniosków o udzielenie kredytów mieszkaniowych w ramach programu. Głównym powodem jest wykorzystanie 90% kwoty przewidzianej w ustawie budżetowej na 2024 rok.
PIS planował, że program będzie trwał do końca 2027 roku, ale Ministerstwo Rozwoju i Technologii zapowiedziało, że Bezpieczny kredyt 2%
zostanie zastąpiony inną, korzystną dla kredytobiorców ofertą i że środki na ten cel są zabezpieczone w budżecie na 2024 rok. Szczegóły tego projektu mamy poznać w najbliższych dniach.
Z kolei co do wakacji kredytowych w 2024 roku wciąż wiadomo niewiele poza tym, że sama ich idea została przedłużona. W ostatnich dniach 2023 roku opublikowano projekt nowelizacji ustawy, która zakłada możliwość odroczenia 1 raty na kwartał, ale pod warunkiem przekroczenia progu relacji raty do dochodu na poziomie 35%. Projekt zapewne będzie procedowany w ekspresowym tempie tak, aby można było go wprowadzić jeszcze w pierwszym kwartale; póki co czekamy na dalszy rozwój wydarzeń.
Wciąż jeszcze nie ma konkretnej oferty co do zastosowania WIRONU zamiast WIBORU. Na razie tylko ING BANK ŚLĄSKI w pełni przeszedł na nowy wskaźnik. Wiadomo, że ofertę przygotowuje jeszcze kilka instytucji, ale nikt nie podaje ostatecznych terminów. Do tej pory banki miały czas do końca 2024 roku na zmianę wskaźnika na WIRON w istniejących już umowach, ale Komitet Sterujący Narodowej Grupy Roboczej ds. reformy wskaźników referencyjnych pod koniec października 2023 roku (bardzo po cichu) wydłużył ten termin do 2027 roku. Aktualnie różnica między wskaźnikami jest bardzo duża: na dzień 1/01/2023 WIBOR 3m wynosił 5,88% a WIRON – 4,88%. Dzięki takiej różnicy banki zarabiają znacznie więcej na odsetkach, dlatego niechętnie podchodzą do tej zamiany.
